Realizowane przez rząd działania deregulacyjne  obejmują swoim zasięgiem także rynek finansowy i podmioty na nim funkcjonujące. Wprowadzane w tym zakresie zmiany mają likwidować zbędne bariery prawne oraz usprawniać istniejące procedury. W poniższym alercie omówione zostaną dwie nowelizacje: znajdujący się na etapie prac sejmowych rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o rozpatrywaniu reklamacji przez podmioty rynku finansowego, o Rzeczniku Finansowym i o Funduszu Edukacji Finansowej[1] („Projektowana nowelizacja ustawy o reklamacjach”), a także już podpisana przez Prezydenta ustawa z dnia 24 czerwca 2025 r. o zmianie ustawy o obrocie instrumentami finansowymi[2] („Nowelizacja ustawy OIF”).

Ułatwienia w składaniu reklamacji przez klientów podmiotów rynku finansowego

W dniu 2 lipca 2025 r. do Sejmu wpłynęła Projektowana nowelizacja ustawy o reklamacjach, której celem jest upowszechnienie możliwości składania reklamacji przez klientów podmiotów rynku finansowego drogą elektroniczną. Nowe rozwiązania mają sprawić, że składanie reklamacji stanie się szybsze i wygodniejsze dla klientów, a ich obsługa mniej kosztowna dla podmiotów rynku finansowego. Kierunek wprowadzanych zmian spotkał się z aprobatą reprezentującego sektor bankowy Związku Banków Polskich[3].

Zgodnie z obecnym brzmieniem ustawy o rozpatrywaniu reklamacji przez podmioty rynku finansowego, o Rzeczniku Finansowym i o Funduszu Edukacji Finansowej reklamacja może być złożona z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej, o ile dany podmiot rynku finansowego wskazał takie środki. Istotą zmiany wynikającej z Projektowanej Nowelizacji jest zaś zastąpienie możliwości wskazania środków komunikacji elektronicznej obowiązkiem ich wskazania przez podmiot rynku finansowego.

Dodatkowo Projektowana Nowelizacja wprowadza regułę, zgodnie z którą, jeżeli reklamacja została złożona w postaci elektronicznej, to odpowiedź na nią również powinna być przekazana w tej postaci, chyba że klient wniósł o dostarczenie odpowiedzi na piśmie. Klient może wnosić o przekazanie odpowiedzi w postaci elektronicznej także wówczas, gdy składa reklamację na piśmie lub ustnie.

Jeśli chodzi o reklamacje złożone, a nierozpatrzone przed wejściem w życie Projektowanej Nowelizacji, to mają być do nich stosowane przepisy dotychczasowe.

Wejście w życie omawianych zmian ma nastąpić po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia Projektowanej Nowelizacji w Dzienniku Ustaw. Dłuższa vacatio legis jest uzasadniana potrzebą umożliwienia podmiotom rynku finansowego technicznego dostosowania się do wymogów reklamacji elektronicznych.

Wprowadzane zmiany, jeżeli zostaną uchwalone, znajdą zastosowanie m.in. wobec:

• banków krajowych, banków zagranicznych oraz oddziałów banków zagranicznych,
• towarzystw funduszy inwestycyjnych,
• spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych,
• krajowych i zagranicznych zakładów ubezpieczeń,
• funduszy emerytalnych i towarzystw emerytalnych.

Uproszczenia w zakresie oferty publicznej papierów wartościowych.

W dniu 8 lipca 2025 r. Prezydent RP podpisał Nowelizację ustawy OIF. Głównym założeniem zmian jest ułatwienie małym i średnim przedsiębiorcom pozyskiwania kapitału w drodze oferty publicznej. Zgodnie w nowowprowadzonymi przepisami oferta publiczna papierów wartościowych, w wyniku której zakładane wpływy brutto emitenta lub oferującego na terytorium Unii Europejskiej, liczone według ich ceny emisyjnej lub ceny sprzedaży z dnia ich ustalenia, stanowią mniej niż 1 000 000 euro, i wraz z wpływami, które emitent lub oferujący zamierzał uzyskać z tytułu ofert publicznych takich papierów wartościowych, dokonanych w okresie poprzednich 12 miesięcy, będą mniejsze niż 1 000 000 euro będzie zwolniona z obowiązku angażowania pośrednictwa firmy inwestycyjnej. W przypadku kwot niewyrażonych w euro ich relacja do wskazanych wartości ma być oceniania przy użyciu średnich kursów Narodowego Banku Polskiego.

Oczywiście także w przypadku ofert publicznych objętych wprowadzanym wyjątkiem emitenci będą mogli w dalszym ciągu korzystać z usług firm inwestycyjnych, wyeliminowany zostanie natomiast obowiązek takiego pośrednictwa, co powinno przyczynić się do zmniejszenia kosztów po stronie emitenta. Warto wskazać, że podobne rozwiązanie funkcjonowało już w polskim porządku prawnym, jednak ze względu na zmianę prawa europejskiego przestało obowiązywać z dniem 4 grudnia 2024 r. Nowelizacja ustawy OIF stanowi więc w gruncie rzeczy powrót do regulacji wcześniejszej[4].

Wprowadzane zmiany wejdą w życie po upływie 14 dni od ogłoszenia Nowelizacji ustawy OIF w Dzienniku Ustaw (co jeszcze nie nastąpiło).

Obie omawiane zmiany prawa powinny ułatwić funkcjonowanie na rynku finansowym zarówno konsumentom, jak i podmiotom profesjonalnym. Jak jednak pokazuje doświadczenie, deregulacja często rodzi również wątpliwości interpretacyjne i problemy praktyczne. W takich sytuacjach prawnicy z Kancelarii Jabłoński Koźmiński są gotowi służyć merytorycznym wsparciem. Zapraszamy do kontaktu.

[1] Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o rozpatrywaniu reklamacji przez podmioty rynku finansowego, o Rzeczniku Finansowym i o Funduszu Edukacji Finansowej w wykazie prac Sejmu, druk nr 1434 (https://www.sejm.gov.pl/sejm10.nsf/PrzebiegProc.xsp?nr=1434, dostęp: 10.07.2025 r.).

[2] Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o obrocie instrumentami finansowymi w wykazie prac Sejmu, druk nr 1269 (https://www.sejm.gov.pl/sejm10.nsf/PrzebiegProc.xsp?nr=1269, dostęp: 10.07.2025 r.); informacja na stronie internetowej Prezydenta RP o podpisaniu ustawy (https://www.prezydent.pl/prawo/ustawy-podpisane/ustawy-podpisane-w-lipcu-2025-r,103528, dostęp: 10.07.2025 r.).

[3] Raport z konsultacji publicznych i opiniowania Nowelizacji ustawy o reklamacjach dostępny na stronie internetowej Rządowego Centrum Legislacji (https://legislacja.gov.pl/docs//2/12399006/13136760/dokument725375.pdf).

[4] Uzasadnienie Nowelizacji Ustawy OIF dostępne na stronie internetowej Sejmu (https://orka.sejm.gov.pl/Druki10ka.nsf/0/EAA34D8F2318529DC1258C8F005CADCA/%24File/1269-uzasadnienie.docx, dostęp: 10.09.2025 r.).